Nowy obowiązek dla posiadaczy nieruchomości – świadectwo charakterystyki energetycznej

Nowy obowiązek dla posiadaczy nieruchomości – świadectwo charakterystyki energetycznej. Nowelizacja przepisów o charakterystyce energetycznej budynków

W dniu 18 października 2022 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał nowelizację ustawy o charakterystyce energetycznej budynku. W związku z tym, zaszły zmiany w wyżej wymienionym akcie prawnym. Zostały wdrożone przepisy dyrektyw Parlamentu Europejskiego. Dotyczą one charakterystyki energetycznej budynków, a także efektywności energetycznej. Od 27 kwietnia 2023 roku wejdzie w życie obowiązek uzyskania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku mieszkalnego. Ponadto, jego właściciel będzie musiał dołączyć kopię tego dokumentu do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub też wniosku o pozwolenie na użytkowanie danej nieruchomości.

Kto musi posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej?

Obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczy wszystkich właścicieli nieruchomości, bez względu na to, czy wykorzystują ją oni na cele mieszkaniowe czy planują ją sprzedać bądź też wynająć. Dysponowanie świadectwem charakterystyki energetycznej umożliwia zgromadzenie danych dotyczących zapotrzebowania energetycznego budynku, a także emisji dwutlenku węgla, wytwarzanego przez obiekty budowlane, znajdujące się na terytorium Polski. Będą one stanowić podstawę do opracowania i wdrożenia długoterminowej strategii renowacji budynków mieszkalnych, jak i tych niezamieszkałych, a także poprawienia efektywności działania funkcjonującego obecnie systemu oceny energetycznej budynków.

Nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków określa następujące działania:

• kontrolę systemu ogrzewania i systemu zainstalowanej klimatyzacji w budynkach,
• sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej,
• prowadzenie centralnego rejestru charakterystyki energetycznej dla każdego budynku,
• sposób opracowywania krajowego planu działań, którego zadaniem jest zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii.

Wyżej wymienione kwestie dotyczą każdego właściciela nieruchomości, bez względu na to, czy jest on posiadaczem domu jedno czy wielorodzinnego, mieszkania w bloku czy też kamienicy. Osoba ta musi dysponować świadectwem charakterystyki energetycznej.

Wynajmujący lub właściciel, który ma zamiar sprzedać dom lub mieszkanie, również ma obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku bądź też jego części. Dotyczy to także zarządców budynków, a także osób dysponujących spółdzielczym, własnościowym lub lokatorskim spółdzielczym prawem do lokalu.

Osoby odpowiedzialne za sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej

Dokument, którym jest świadectwo charakterystyki energetycznej, może być sporządzany wyłącznie przez osoby mające odpowiednie kwalifikacje. Pod żadnym pozorem nie może być to właściciel nieruchomości, zarządca bądź też osoba dysponująca prawem spółdzielczym do wybranego lokalu. Świadectwo energetyczne może być sporządzane na podstawie obowiązujących obecnie przepisów, które uwzględniają parametry techniczne, konstrukcję instalacji danego budynku, jak również parametry techniczne źródła energii cieplnej, potrzebnej do zasilania danej nieruchomości lub też jej części. Dokument w postaci świadectwa charakterystyki energetycznej jest opracowywany przy pomocy systemu teleinformatycznego i elektronicznego centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków. Koszt wydania tego typu dokumentów wynosi kilkaset złotych.

Osoby upoważnione do sporządzania wyżej wymienionego świadectwa energetycznego muszą mieć pełną zdolność do czynności prawnych i nie być skazanymi za niektóre przestępstwa skarbowe czy finansowe. Ponadto osoby te muszą posiadać dyplom studiów wyższych z tytułem zawodowym inżyniera, inżyniera architekta, inżyniera krajobrazu, pożarnictwa lub też specjalizację w zakresie wykonywania audytów energetycznych budynków. Osobą, która może sporządzić świadectwo energetyczne, jest także specjalista z zakresu budownictwa energooszczędnego i odnawialnych źródeł energii. Fachowiec ten powinien znajdować się w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynku, jako osoba uprawniona do wystawiania dokumentów związanych z audytem energetycznym nieruchomości. Rejestr ten znajduje się na stronie internetowej www.rejestrheb.mrit.gov.pl.

Jakie dane zawiera świadectwo charakterystyki energetycznej?

Warto wiedzieć, jakie informacje znajdują się w świadectwie charakterystyki energetycznej? Według ogólnych wytycznych i przepisów, dokument ten powinien zawierać takie informacje, jak:

• dane umożliwiające identyfikację budynku lub jego części,
• charakterystykę energetyczną budynku bądź też części nieruchomości– wielkość energii potrzebnej do ogrzania budynku, ochłodzenia, wentylacji czy podgrzania wody,
• zalecenia precyzujące zakres, a także rodzaj przeprowadzonych robót budowlanych i instalacyjnych, mających na celu poprawę charakterystyki energetycznej budynku bądź też jego części.

Świadectwo charakterystyki energetycznej musi zawierać wskaźniki, które określają roczne zapotrzebowanie danej nieruchomości na energię, niezbędną do jej komfortowego użytkowania. Chodzi tutaj przede wszystkim o wentylację, ogrzewanie, system chłodzenia, system oświetlania czy też metodę podgrzania zimnej wody. Ponadto, wyżej wymieniony dokument ocenia źródła pochodzenia energii, a także ilość wytwarzanego dwutlenku węgla przez konkretny budynek.

Świadectwo charakterystyki energetycznej wskazuje, jakie czynności należy podjąć, aby podnieść efektywność energetyczną, a tym samym obniżyć koszty eksploatacji konkretnej nieruchomości. Będzie to miało na celu obniżenie opłat za zużycie prądu czy też ogrzewanie nieruchomości. Świadectwo energetyczne to dokument, który określa także wielkość zapotrzebowania na energię elektryczną, bazując na rodzaju systemów instalacyjnych i standardzie konkretnego budynku.

Świadectwo charakterystyki energetycznej a sprzedaż nieruchomości lub jej wynajem

Osoby będące właścicielami budynków mieszkalnych, które noszą się zamiarem ich sprzedaży lub wynajmu, będą zobowiązane przekazać nabywcy lub najemcy świadectwo charakterystyki energetycznej. Dokument ten musi trafić do kupującego lub najemcy w trakcie zawierania umowy sprzedaży, zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub też podpisywania umowy najmu. Warto pamiętać o tym, że właściciel, który od lat wynajmuje mieszkanie, zgodnie z prawem, będzie musiał przekazać najemcy kopię świadectwa charakterystyki energetycznej. Obowiązek ten następuje po zawarciu umowy najmu na określony czas.

Właściciele mieszkań na wynajem, którzy nie wywiążą się z ustawowego obowiązku, mogą być obciążeni kosztami analizy energetycznej. Dotyczy to także właścicieli nieruchomości na sprzedaż. Po wejściu w życie znowelizowanych przepisów, dotyczących świadectwa charakterystyki energetycznej budynków, każda nieruchomość będzie podlegała okresowej kontroli. Częstotliwość tych działań będzie uzależniona od rodzaju i mocy zainstalowanych w budynku systemów ogrzewania i klimatyzacji. Osobami zwolnionymi z kontroli są właściciele obiektów dysponujących systemami automatyki i sterowania, gwarantujących optymalne wytwarzanie, dystrybucję, magazynowania, a także wykorzystanie energii, potrzebnej do zasilania budynku.

Które budynki nie muszą mieć świadectwa energetycznego?

Według znowelizowanej ustawy, powstała lista budynków, które są zwolnione z obowiązku posiadania świadectwa energetycznego. Są to następujące obiekty:

• zabytkowe nieruchomości, które podlegają ochronie,
• miejsca kultu i prowadzenia działalności religijnej,
• budynki przeznaczone do użytkowania w okresie nie dłuższym niż 24 miesiące,
• budynki niemieszkalne, w których prowadzi się działalność rolną,
• budynki przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu energetycznym nie większym niż 50 kWh na metr kwadratowy przez 365 dni w roku kalendarzowym.
• budynki mieszkalne, które są zamieszkiwane nie dłużej niż 4 miesiące w całym roku kalendarzowym,
• obiekty wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.

Nowy obowiązek w postaci świadectwa energetycznego dla budynków, z pewnością wpłynie na rynek nieruchomości. Ma on zachęcić inwestorów do projektowania, a także tworzenia budynków energooszczędnych. Z kolei właściciele istniejących już domów czy mieszkań mogą podjąć działania, zmierzające do modernizacji tych nieruchomości, w taki sposób, aby stały się one obiektami energooszczędnymi.

Świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków będą przesądzały o ocenie danej nieruchomości. Oznacza to, że wynajmowane lub sprzedawane mieszkania bądź domy, które uzyskały dobre świadectwo charakterystyki energetycznej, będą cieszyły się największym zainteresowaniem potencjalnych kupców czy najemców. Właściciele budynków, które uzyskały świadectwo charakterystyki energetycznej, będą mogli wprowadzić istotne zmiany, zmierzające do poprawy ich wydajności energetycznej. Surowe przepisy prawne jednoznacznie wskazują na to, że osoby będące właścicielami mieszkań lub domów, mają obowiązek przekazywania oryginału dokumentu lub jego kopii osobom zainteresowanym kupnem lub wynajmem tych nieruchomości. Uchylanie się od tego obowiązku będzie groziło karą grzywny.